Cau hoi ve cong duc khi niem duc hanh cua Phat / Buddhaguṇasatipaṭilābhapañho/ MILINDA VAN DAO/

MILINDAPAÑHAPĀLI

MILINDA VẤNĐẠO

Buddhaguṇasatipaṭilābhapañho

Cau hoi ve cong duc khi niem duc hanh cua Phat

00. TU VUNG:

2.7. Arūpadhammavavattanavaggo

Arūpa: a. vô sắc, không hình tướng, không có thể xác. --kāyika a. thuộc về chúng sanh vô sắc tướng. --bhava m. cảnh giới vô sắc. --loka m. vô sắc giới. --pāvacara a. thuộc về cảnh giới vô sắc.

Buddhaguṇasatipaṭilābhapañho

Cau hoi ve cong duc khi niem duc hanh cua Phat

Buddha: m. người đã giác ngộ (đức Phật). 

guṇa: m. đức hạnh, khả năng, sợi giây, giây cung. diguṇa hai lần. --kathā f. khen ngợi. --kittana nt. thuật lại về đức hạnh của người. --gaṇa m. tích trữ nhiều đức lành. --vantu a. đức độ. --ṇūpeta a. ban cho, phú cho nhiều đức độ tốt.

paṭilābha: m. sự được lợi, sự được, tậu, thâu được.

I SU* INDACANDA DICH:

VII. PHẨM XÁC ĐỊNH CÁC PHÁP VÔ SẮC

2. Đức vua đã nói rằng: “Thưa ngài Nāgasena, ngài nói như vầy: ‘Người nào làm việc bất thiện trong một trăm năm, và vào lúc chết đạt được một niệm tưởng đến đức Phật thì người ấy có thể sanh ở giữa chư Thiên.’ Trẫm không tin lời nói này. Hơn nữa, ngài còn nói như vầy: ‘Có thể đọa vào địa ngục do một lần giết hại mạng sống.’ Trẫm cũng không tin lời nói này.”

“Tâu đại vương, đại vương nghĩ gì về điều này? Không có chiếc thuyền, hòn đá dầu là nhỏ có thể nổi ở nước không?”

“Thưa ngài, không.”

“Tâu đại vương, phải chăng một trăm xe đá được chất lên thuyền thì có thể nổi ở nước?”

“Thưa ngài, đúng vậy. Có thể nổi.”

“Tâu đại vương, chiếc thuyền là như thế nào thì các nghiệp thiện nên được xem xét như vậy.”

“Thưa ngài Nāgasena, ngài thật khôn khéo.”

--

II. PALI

2. Rājā āha: "bhante nāgasena, tumhe evaṃ bhaṇatha 'yo vassasataṃ akusalaṃ kareyya, maraṇakāle ca ekaṃ buddhagataṃsatiṃ paṭilabheyya, so devesu uppajjeyyā'ti. Etaṃ na saddahāmi. Evañca pana vadetha 'ekena pāṇātipātena nirayaṃuppajjeyyā'ti. Etampi na saddahāmī" ti. 

"Taṃ kimmaññasi mahārāja? Khuddako'pi pāsāṇo vinā nāvāya udake uppilaveyyā?" Ti. 
"Na hi bhante" ti. 
"Kinnu kho mahārāja, vāhasatampi pāsāṇaṃ nāvāya āropitaṃ udake uppīlaveyyā?" Ti. 
"Āma bhante, uppilaveyyā" ti. 
"Yathā mahārāja nāvā, evaṃ kusalāni kammāni daṭṭhabbānī" ti. 
"Kallo'si bhante nāgasenā" ti. 

III. TIENG DUC

4. Kapitel

2.7. Arūpadhammavavattanavaggo

Mil. 3.4.2. Wirkungskraft des Guten - 2.7.2. Buddhaguṇasatipaṭilābhapañho

Der König sprach: "Ihr lehrt da, ehrwürdiger Nāgasena, daß, wenn einer auch hundert Jahre lang Böses getan hat, aber in der Sterbestunde selbst nur eine einzige Betrachtung über den Erleuchteten anstellt, er unter den himmlischen Geistern wiedergeboren werde. So etwas kann ich nicht glauben. Andererseits lehrt ihr aber, daß man infolge der Tötung eines einzigen Lebewesens in der Hölle wiedergeboren werde. Auch so etwas kann ich nicht glauben."

"Glaubst du wohl, o König, daß selbst ein kleiner Stein ohne Boot auf dem Wasser schwimmen könnte?"

"Nein, o König."

"Könnten nicht aber wohl sogar hundert Fuhren Steine, o König, falls man sie auf ein Schiff lädt, auf dem Wasser schwimmen?"

"Freilich könnten sie das, o Herr."

"Als das Schiff aber, o König, hat man eben die guten Taten anzusehen."

"Klug bist du, ehrwürdiger Nāgasena!"

--

IV. SU* GIOI NGHIEM DICH:

71. Tương quan phước và tộiĐức vua hỏi:

- Trong hàng ngũ sa môn của Đại đức, có người thuyết rằng, có kẻ trọn đời làm ác nhưng đến khi lâm tử, họ tưởng nghĩ đến Phật, ân đức hoặc tướng hảo quang minh sáng chói của ngài thì có thể sanh lên cõi trời. Điều ấy thật khó tin! Lại nữa, các vị ấy còn thuyết rằng, người nào đã lỡ tạo nghiệp sát sanh, không cần phải nhiều lần, dù chỉ một lần, người ấy phải bị đọa địa ngục chẳng sai. Điều ấy lại càng không thể tin được!

- Tâu Đại vương! Đại vương nghĩ thế nào, nếu có người ném một viên đá nhỏ độ bằng hột bắp hay hột tiêu xuống mặt nước, viên đá ấy sẽ nổi hay chìm?

- Chắc chắn phải chìm.

- Nếu có một người chất vài trăm viên đá lớn vào một chiếc ghe rất to, có sức chở rất lớn - thì vài trăm viên đá ấy có chìm không, Đại vương?

- Thưa không.

- Cũng vậy là tội và phước cùng sự tương quan giữa phước và tội, tâu Đại vương! Một viên đá dù bé như hạt tiêu nó vẫn bị chìm xuống nước. Tương tự vậy, có người làm việc ác, dù chỉ một lần, như giết sanh mạng loài hữu tình; thì ác nghiệp ấy có sức nặng đưa chúng sanh đầu thai vào các cảnh giới đau khổ như địa ngục, ngạ quỉ, súc sanh, a-tu-la. Vài trăm viên đá lớn mà không chìm là nhờ có ghe lớn chở. Cũng giống thế, một người làm việc ác trọn đời nhưng nhờ tưởng nghĩ đến ân đức của Phật, tâm người ấy trú vững chắc và hoan hỉ ở trong ân đức ấy; nhờ vậy, chính nhờ thiện tâm nâng đỡ - như chiếc ghe lớn - người ấy được sanh thiên cũng là điều hiển nhiên thôi.

- Trẫm đã hiểu.

- Lại nữa, ác nghiệp nặng thường đưa chúng sanh đi xuống, thiện nghiệp nhẹ thường đưa chúng sanh đi lên. Tuy nhiên, nếu đã lỡ tạo ác nghiệp rồi thì phải siêng năng, tinh tấn làm việc lành; chính nhờ việc lành, nhờ thiện nghiệp, nó có khả năng nâng đỡ cho tất cả chúng sanh. Tuy nhiên, Đức Thế Tôn còn dạy rằng: " Ghe, thuyền hằng chuyên chở đồ đạc qua sông lớn, qua biển lớn; nhưng nếu ghe, thuyền ấy chở quá mức độ cho phép, ghe thuyền ấy sẽ bị chìm. Cũng vậy, thiện nghiệp nâng đỡ ác nghiệp, nhưng nếu ác nghiệp quá nặng, thiện nghiệp cũng sẽ bị chìm theo! Lại nữa, ghe thuyền ấy phải được vững chắc, kiên cố không bị rò rỉ; nếu bị rò rỉ, thấm nước thì phải tát cạn, phải bịt chặt các lỗ rò rỉ đi. Cũng vậy, đừng để ác nghiệp xen vào, nếu ác nghiệp đã rò rỉ vào tâm thì phải bịt chặt lại, tát cạn lần hồi ác nghiệp ấy đi. Nhờ vậy ghe, thuyền thiện pháp kia sẽ đến được bến bờ an vui nhất định."

- Trẫm không còn nghi ngờ gì điều ấy nữa.

--

V. TIENG ANH

2. “You say that a man who has lived an evil life for a

hundred years can, by thinking of the Buddha at the

moment of his death, be reborn among the gods; and that a

good man can, by one bad deed, be born in hell. These two

things I do not believe.”

“What do you think, O king. Would a tiny stone float

on water without a boat?”

“No.”

“But even a cartload of stones would float in a boat.

So you should think of good deeds as a boat.”

VI. BAN DICH CUA CAO HUU DINH

khong thay